Studnia głębinowa: budowa, wiercenie, koszty i przepisy

Budowa własnej studni głębinowej zapewnia niezależność od sieci wodociągowej. Pozwala czerpać wodę stosunkowo niskim kosztem. Taka inwestycja wymaga odpowiednich przygotowań i znajomości przepisów.

Co to jest studnia głębinowa i dlaczego warto ją mieć?

Woda to dobro niezbędne do życia. Dostęp do wody jest kluczowy w każdym domu. Koszty zaopatrzenia w wodę w Polsce rosną. Wielu inwestorów decyduje się na własne ujęcie wody. Studnie są często budowane, gdy brak przyłącza wodociągowego. Studnia głębinowa to pionowe ujęcie wód podziemnych. Pozwala uzyskać własną wodę niezależnie od sieci. Własna woda to zawsze dobre rozwiązanie. Taka inwestycja prędzej czy później się zwróci.

Rodzaje studni: wybór najlepszego ujęcia wody

Istnieje kilka rodzajów studni. Należą do nich studnie kopane. Ich głębokość wynosi od 5 do 15 metrów. Czasem sięgają tylko kilku metrów. Studnie abisyńskie są zwykle płytsze. Ich głębokość to do 5 metrów. Studnie wiercone sięgają głębiej. Mogą mieć powyżej 15 metrów. Często osiągają głębokość od 12 do 60 metrów. Studnia wiercona to głęboki otwór o niewielkiej średnicy. Woda ujmowana jest z głębiej położonych warstw wodonośnych. Taka woda jest mniej narażona na zanieczyszczenia. Jeśli potrzebujesz wody pitnej, wybierz studnię głębinową. Woda do podlewania ogrodu może pochodzić ze studni kopanej lub abisyńskiej.

Jak głęboka powinna być studnia głębinowa i jak znaleźć wodę?

Głębokość studni głębinowej zależy od wielu czynników. Decydują o niej warunki hydrogeologiczne na działce. Głębokość wód gruntowych w Polsce waha się. Wynosi od kilku do kilkudziesięciu metrów. Studnie wiercone stosuje się do ujmowania wód z głęboko położonych warstw. Głębokość studni jest ważnym parametrem. Ma znaczenie przy doborze pompy wody. Wielu klientów nie zna poziomu wody w studniach.
Wielu klientów nie wie, na jakim poziomie znajduje się woda w ich studniach.

• Skonsultuj się z lokalnym hydrogeologiem.
• Przeanalizuj mapy hydrogeologiczne obszaru.
• Wykonaj badania geofizyczne, np. metodą ERT.
• Zleć ocenę głębokości odwiertu specjaliście.
• Dopilnuj swojego wykonawcy o podstawowe informacje o ujęciu.
• Możesz zmierzyć wydajność studni prostą metodą na wiadro.

Zawsze zaleca się konsultację z ekspertem. Ekspert hydrogeolog najlepiej oceni warunki. Pomoże określić optymalne miejsce i głębokość odwiertu.

Wiercenie studni głębinowej krok po kroku

Budowa studni głębinowej to skomplikowany proces. Składa się z wykonania odwiertu i jego obudowy. Studnie buduje się poprzez ręczne lub mechaniczne wiercenie. Technika wiercenia jest szybsza od kopania. Daje dostęp do głębszych warstw wodonośnych. Wiercenie studni należy powierzyć doświadczonej ekipie. Trzeba koniecznie zwrócić uwagę na rurę osłonową. Należy stosować rurę niebieską z atestem. Atest potwierdza kontakt z wodą pitną. Rekomendowany odwiert ma średnicę 160 mm. Taka średnica jest odpowiednia dla domu jednorodzinnego. Studnia głębinowa wykorzystuje dwie rury. Są to rura osłonowa i rura filtracyjna.

Proces wiercenia studni obejmuje kilka etapów:

• Zlokalizuj najlepsze miejsce na odwiert.
• Wykonaj odwiert próbny lub badanie gruntu.
• Wierć otwór do warstwy wodonośnej.
• Wpuść rury studzienne (osłonową i filtracyjną).
• Obsyp przestrzeń między rurami a otworem żwirem.
• Wyczyść studnię po wierceniu.
• Wprowadź pompę głębinową.
• Wykonaj obudowę studni.
• Doprowadź rurociąg tłoczny do domu.

Pompę do studni powinien zamontować wykwalifikowany instalator.

Przepisy prawne dotyczące studni głębinowych: pozwolenia, zgłoszenia i odległości

Wiercenie studni w Polsce podlega przepisom. Ustawa Prawo wodne stanowi podstawę prawną. Kontrola nad procesem odbywa się poprzez organy państwowe. Studnia głębinowa do 30 metrów głębokości nie wymaga pozwolenia. Pobór wody nie może przekraczać 5 m³ na dobę. Taka studnia może wymagać zgłoszenia zamiaru wykonania prac. Zgłoszenie składa się w starostwie powiatowym. Jeśli studnia będzie głębsza niż 30 metrów, potrzebujesz pozwolenia wodnoprawnego. Pozwolenie jest też wymagane przy poborze wody ponad 5 m³ na dobę. Budowa studni do 30 metrów nie wymaga pozwolenia na budowę. W przypadku braku miejscowego planu, budowa studni nie wymaga decyzji o warunkach zabudowy.
Jeśli przewidujesz, że studnia głębinowa na twojej działce będzie przekraczać 30,0 m, musisz najpierw zlecić opracowanie projektu robót geologicznych.

Nie jest karane posiadanie studni. Karane jest korzystanie z niej bez wymaganej zgody. Kara za brak pozwolenia może wynosić do 500% zmiennego kosztu poboru wód. Koszt uzyskania pozwolenia wodnoprawnego to 230,50 zł.

Przy lokalizacji studni musisz przestrzegać odległości:

• Do granicy działki: 5 metrów.
• Do osi rowu przydrożnego: 7,5 metra.
• Do budynków inwentarskich: 15 metrów.
• Do przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej: 30 metrów.
• Do nieutwardzonych wybiegów dla zwierząt: 70 metrów.

Położenie studni powinno być maksymalnie odległe. Chodzi o źródła potencjalnych zanieczyszczeń. Pozwolenia wodnoprawne dla ROD wydają stowarzyszeniom. Nie wydają ich poszczególnym członkom. PGW Wody Polskie informuje, że nie prowadzi masowych kontroli na działkach ROD.

W razie wątpliwości skonsultuj się z nadzorem wodnym. Możesz też zwrócić się do najbliższego urzędu gminy.

Koszty budowy studni głębinowej: ile zapłacisz za własne ujęcie?

Cena za wiercenie studni jest dosyć wysoka. Inwestycja jednak się opłaca. Koszty szybko się zwrócą. Nie będziesz płacić za czerpanie wody z sieci. Koszt studni głębinowej różni się. Zależy od głębokości, metody wiercenia i regionu.

W 2025 roku koszt wykonania studni wynosi średnio od 10 tys. do 25 tys. zł. Średnia cena za metr wiercenia to 150-300 zł. W trudnych warunkach cena może wzrosnąć do 500 zł za metr. Ręczne wiercenie kosztuje 70-100 zł za metr. Średni koszt wiercenia studni o głębokości 30 m to 6000-9000 zł.

Do całkowitego kosztu dochodzą ceny urządzeń:

• Pompa głębinowa: 1000-3000 zł.
• Rury osłonowe i filtracyjne (dla 30 m): 2100-2700 zł.
• Zbiornik hydroforowy: 500-1200 zł.
• Instalacja elektryczna i hydrauliczna: 1500-2500 zł.
• Transport sprzętu i robocizna: 500-1500 zł.

Ceny wiercenia za metr różnią się w zależności od miasta:

Miasto	Cena netto za metr (zł)
Warszawa	400
Kraków	360
Wrocław	350
Gdańsk	325
Katowice	340
Lublin	190
Białystok	175

Średni koszt wiercenia studni głębinowej za metr w wybranych miastach.

Najlepiej poprosić lokalnych wykonawców o indywidualne wyceny. Warto porównać oferty kilku firm przed podjęciem decyzji. Dokładnie przeanalizuj wszystkie składowe kosztów.

Legalizacja studni głębinowej wykonanej bez pozwolenia

Wiele gospodarstw korzysta z nielegalnych ujęć. Legalizacja studni jest możliwa. Właściciel urządzenia może wystąpić z wnioskiem. Dotyczy to studni wykonanych bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia. Nie każda studnia może zostać zalegalizowana. Jej lokalizacja nie może naruszać ustaleń planów ochrony wód.

Jeżeli urządzenie wodne zostało wykonane bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego lub zgłoszenia, właściciel tego urządzenia może wystąpić z wnioskiem o jego legalizację.

Wdrożenie trybu legalizacji jest uprawnieniem strony. Strona może, lecz nie musi z niego skorzystać. Organ nie może wymusić legalizacji w trybie zarządzenia pokontrolnego. Opłata legalizacyjna jest wysoka. Wynosi około 4400-4500 zł. Legalizacja dotyczy studni głębszych niż 30m. Dotyczy też studni z poborem wody większym niż 5 m³ na dobę. Uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego zajmuje kilka miesięcy.

Eksploatacja i konserwacja studni: jak dbać o jakość wody?

Właściwe utrzymanie studni gwarantuje długotrwałe korzystanie z jej zalet. Zalecane jest regularne czyszczenie studni głębinowej. Po wywierceniu studni warto wykonać dezynfekcję. Przeprowadzaj regularne badania wody. Zapewnisz w ten sposób jej jakość. Badanie wody pitnej kosztuje około 400 zł. Czas oczekiwania na wyniki to około 2 tygodnie.

Dobór pompy jest bardzo ważny. Rodzaj pompy dobiera się do głębokości wody. Minimalna odległość pompy od dna odwiertu to 30-40 centymetrów. Pompy samozasysające pompują wodę tylko z głębokości około 7 m. Pompy zanurzone montuje się poniżej lustra wody. Teren wokół studni powinien być zabezpieczony. W promieniu co najmniej 1 m wyłóż bruk. Zapewnij spadek na zewnątrz.

• Przeprowadzaj regularne badania jakości wody.
• Zlecaj czyszczenie i dezynfekcję studni.
• Dobierz odpowiednią pompę do warunków studni.
• Zabezpiecz teren wokół studni.