Jak przeprowadzić budowę fundamentów – najważniejsze informacje

Budowa fundamentów należy do początkowych etapów prac budowlanych. Często uważany jest za jeden z najważniejszych, ponieważ błędy na tym etapie rzutują na całą konstrukcję. Dowiedz się, jak zrobić fundament pod dom, żeby uniknąć problemów. 

Dobre osadzenie budynku na powierzchni nośnej jest podstawą jego stabilności. Dlatego budowa fundamentów ma ogromne znaczenie z punktu widzenia późniejszego użytkowania. Największy problem stanowi to, że ta część budynku znajduje się całkowicie pod powierzchnią gruntu, co utrudnia ewentualne naprawy. W poradniku podpowiadamy, ile kosztuje budowa fundamentów, jaki typ konstrukcji wybrać i jak przebiegają prace. 

Budowa fundamentów i jej znaczenie dla budynku

Każdy wznoszony obiekt, budowla czy budynek są osadzane na gruncie. Spory ciężar materiałów, wyposażenia i obciążenie użytkowe sprawiają, że budynki muszą mieć stabilne podparcie. Dlatego w każdego typu budowli, nawet niewielkiej altanie ogrodowej, konieczna jest budowa fundamentów. Odpowiednio dopasowane i wykonane fundamenty uchronią budynek przed nierównomiernym osiadaniem, pękaniem czy nawet zawaleniem. Będziesz mógł także zwiększyć jego obciążenie bez remontów czy poprawek 

Budowa fundamentów – jak dobrać odpowiednią konstrukcję?

W budownictwie wyróżnia się kilka podstawowych typów fundamentów. Technologię zastosowaną dla danego obiektu dobiera się po analizie warunków gruntowych. Budowa fundamentów powinna być poprzedzona badaniami geotechnicznymi gruntu. W przypadku podłoża, w którym istnieje podejrzenie, że grunt ma niewielką nośność, badania warto przeprowadzić jeszcze przed zakupem nieruchomości. Pozwoli to ocenić, czy na danej nieruchomości można wybudować wybrany przez Ciebie obiekt. 

Rodzaje fundamentów

Jeśli dysponujesz posesją, gdzie grunty mają słabą nośność, nie musisz rezygnować z postawienia domu. Wystarczy dobrać odpowiedni typ budowy fundamentów do jakości podłoża i wielkości obiektu. Do podstawowych typów należą:

• ławy fundamentowe – najchętniej wybierany typ fundamentów, który można stosować na gruntach o dobrej i średniej nośności. Są budowane bezpośrednio pod ścianami nośnymi, a wykonuje się je z betonu zbrojonego koszami;
• płyty fundamentowe – żelbetowe płyty o powierzchni równej rzutowi budynku stosuje się na gruncie o słabej nośności. W przypadku tych fundamentów nie ma możliwości podpiwniczenia budynku, a płyta staje się podłogą najniższej kondygnacji; 
• fundamenty na palach – wykonuje się przy nienośnych gruntach. W ziemię co kilkadziesiąt centymetrów wbijane są pale, które muszą dotrzeć do nośnej warstwy podłoża. Następnie całość wiązana jest zbrojeniem i zalewana betonem, podobnie jak w przypadku ław. Taka budowa fundamentów jest najbardziej kosztowna;
• fundamenty na studniach – budowa przypomina konstrukcje na palach, z tym że w gruncie wiercone są otwory, jak ma to miejsce przy studniach. Następnie wypełnia się je zbrojeniem, zalewa betonem i na tak przygotowanym podłożu układane są ławy. Fundamenty na palach również są kosztowne, jednak pozwalają osadzić budynek na warstwie znajdującej się nawet ponad 3 metry pod poziomem gruntu. 

Jakie materiały na fundamenty będą odpowiednie?

Do budowy fundamentów zawsze warto wykorzystać materiały wysokiej jakości. Szukanie oszczędności na tym etapie prac może odbijać się czkawką już w czasie użytkowania budynku. Jakie materiały na fundamenty są najczęściej stosowane? Do zbrojenia wykorzystuje się pręty główne żebrowane od grubości 14 do 22 milimetry, nieco cieńsze strzemiona i drut wiązałkowy. Z kolei mieszanki betonowe przy domach jednorodzinnych powinny mieć klasę przynajmniej C16/20 lub lepszą.

Jaki jest koszt budowy fundamentów?

Przy budowie fundamentów najchętniej wybierane są ławy i ten typ cenią zarówno inwestorzy, projektanci, jak i wykonawcy. Ławy są najłatwiejsze do wykonania i nie zajmują dużej powierzchni, co wpływa także na ich cenę. Średni koszt budowy fundamentów z robocizną wynosi około 150 złotych za m². Nieco droższe są płyty fundamentowe, gdzie koszty rosną do 250 złotych za m². 

Jeśli chodzi o konstrukcje na palach lub studniach, zawsze wyceniane są indywidualnie i zależą od warunków gruntowych. Musisz jednak nastawić się nawet na dziesięciokrotnie wyższy koszt budowy fundamentów. 

Jak przebiega budowa fundamentów krok po kroku?

Wyżej wymieniliśmy kilka różnorodnych typów fundamentów. Jednak poza drobnymi szczegółami, budowa fundamentów krok po kroku zawsze przebiega podobnie. Niezależnie od miejsca prowadzenia prac, można wyszczególnić kilka obowiązkowych punktów. Do podstawowych etapów budowy fundamentów należą:

• prace geodezyjne – przed przystąpieniem do budowy fundamentów należy określić, w którym miejscu powinny się znaleźć. To geodeta wyznaczy miejsce rozpoczęcia, narożniki i przebieg ścian;
• roboty ziemne – jednym z najtrudniejszych i najbardziej wymagających etapów jest wykonanie wykopów, odwiertów pod studnie, wbicie pali i wyrównanie podłoża. Epizodycznym etapem prac ziemnych jest zasypanie wykopu po zakończeniu robót izolacyjnych;
• przygotowanie podkładu i izolacji – na dnie przygotowanego i wyrównanego wykopu wysypuje się podkład z suchego betonu i warstwę izolacyjną;
• deskowanie i zbrojenie – deskowanie tworzy formę, do której wkłada się kosze zbrojeniowe przygotowane wcześniej;
• wylewanie betonu – dobrej jakości beton zamówiony w gruszce wlewa się do formy z deskowania, a następnie wyrównuje i zagęszcza; 
• murowanie ścian – ściany fundamentowe można murować dopiero po wyschnięciu ławy zbrojonej;
• izolacja – po związaniu zaprawy trzeba zaizolować ściany fundamentowe. Najpierw aplikowana jest warstwa izolacji przeciwwilgociowej, a do niej klei się płyty styropianowe. 

Podczas budowy fundamentów warto częściej niż zwykle odwiedzać miejsca prowadzenia prac, zwłaszcza jeśli nie masz zaufania do wykonawcy. Wszystkie elementy budowy szybko zostają zasypane ziemią, dlatego o nieprawidłowościach dowiesz się dopiero w czasie użytkowania budynku. Po lekturze poradnika będziesz miał już odpowiednią wiedzę, żeby ocenić samodzielnie jakość prowadzonych robót.